نقطه کوبی یا دات آرت چیست؟
هنر زیبای نقطه کوبی در دنیای هنری با نام های متفاوتی شناخته می شود. عده ای آن را با دات ماندالا و عده ای با نام نقاشی نقطه ای و برخی با نام دات آرت و یا داتینگ آرت (dotting Art) می شناسند. اما می خواهیم بررسی کنیم که آیا همه این موارد یکی است؟ زمانی که طرح های ماندالا را با روش نقطه گذاری و نقطه کوبی می کشیم نام دات ماندالا (dot mandala) به آن اطلاق می گردد. در سایر سبک های هنری و مدرن با استفاده از این روش یعنی نقطه کوبی یا نقطه گذاری می توان تقریبا هر طرحی را اجرا کرد. دات آرت یا داتینگ آرت نام دیگری است که به این هنر اطلاق می شود، درواقع نام انگلیسی این هنر است که در بین غیر فارسی زبانان رایج است. دلیل اینکه به آن نقطه گذاری می گویند، این است که با گذاشتن نقطه ها در امتداد خطوط و منحنی هایی که در نهایت منجر به یک طرح نهایی می شود، شما می توانید اثر هنری خود را ایجاد کنید. برای سهولت در خواندن این مطلب و با توجه به آنچه در جامعه هنری از این هنر زیبا، جا افتاده است، از این به بعد این هنر را با نام نقطه کوبی می خوانیم و می شناسیم.
جایگاه هنر نقطه کوبی در سبک های مختلف
نقطه کوبی نیز مانند بیشتر سبک های هنری قابلیت اجرا روی ظروف و سطوح مختلف را دارد. از این جهت جز صنایع دستی پرطرفدار محسوب می شود. شما میتوانید این هنر را بر روی ظرف های سفالی دست ساز مانند؛ بشقاب های سفالی،گلدان سفالی، ظروف سرامیکی، ماگ های سرامیکی، گلدان، کاشی ها و سنگ… طراحی کنید. می توان این طرح ها را روی دیوارکوب های چوبی و به طور خاص سطوح چوبی و احجام (حجم های) چوبی اجرا کرد. همچنین می توان این سبک را روی ماگ و بوم نیز اجرا کرد. شما که در حال خواندن این مطلب هستید، احتمالا این هنر را روی ماگ ها، سنگ های مسطح، بوم و بقشاب سفالی دیده اید. ولی همانطور که دنیای هنری و اجرایی سبک ها و تکنیک های هنری نامحدود است، این هنر نیز از این قاعده مستثنی نیست.
نقطه کوبی همان میناکاری است؟
خیر، به هیچ عنوان! این دو مقوله کاملا از یکدیگر جدا هستند. هنر زیبا و غنی میناکاری یا لعاب برجسته، صرفا برگرفته از نقوش سنتی ایرانی و اسلیمی است و با متریال مخصوص به خود طراحی و اجرا می شود. ولی نقطه کوبی هنری است که گرچه بر روی خطوط هندسی و اسلیمی و نقوش سنتی نیز اجرا می شود، ولی محدودیتی برای اجرا روی طرح های مختلف و موضوعات هنری مختلف ندارد. بگذارید یک مثال ساده بزنم! بعنوان نمونه شما میتوانید یک چهره طراحی کنید و به هنگام رنگ آمیزی با هر تکنیک هنری (اعم از اکریلیک یا رنگ روغن) سایه ها و حجم های روی چهره را با روش نقطه گذاری رنگ آمیزی کنید و یا اینکه نقطه کوبی را روی منظره اجرا کنید.
مزایا اصلی دات آرت یا همان نقطه کوبی
یکی از بهترین امکاناتی که این هنر در اختیار ما قرار می‌دهد، این است که می‌توانیم با ارزش‌گذاری نقطه‌ای به طرح حجم و بعد بدهیم. این بدین معنی است که اگر شما قصد دارید یک خط نازک و یک خط ضخیم طراحی کنید و با نقطه کوبی آن را اجرا کنید،برای خطوط نازک و ظریف از نقطه‌های کوچک‌تر (با تراکم پایین) و برای خطوط ضخیم (به‌اصطلاح ارزش خطی بالاتر) از نقطه‌های بزرگ‌تر و با تراکم بالاتر استفاده کنید. این موضوع به خوبی و مفصل در دوره آموزش نقطه کوبی سایت ما آموزش داده شده است
ابزار نقطه کوبی
برای اجرای این سبک زیبای هنری شما نیاز به ابزار زیادی ندارید. در این جا به انواع ابزاری که می توان با آنها نقطه کوبی انجام داد را معرفی می کنیم. بطور خلاصه شما برای اجرای این هنر مثل هر نقاشی دیگری به دو وسیله مهم یعنی رنگ و قلم نیاز دارید. البته وسایل دیگری هم نیاز است که در دوره آموزشی نقطه کوبی مدرن برای هر قسمت و به تفکیک به معرفی ابزار و وسایل پرداخته ایم.
در این مطلب به دلیل اهمیت موضوع قلم و رنگ، صرفا روی این دو وسیله بحث خواهیم کرد.
قلم داتینگ و توضیح کاربرد آن
منظور ما اینجا از قلم در درجه اول قلم های داتینگ است. که در بازار ایران و اکثر نقاط دنیا با همین نام شناخته می شود. ابزارهای رایج و شناخته شده دیگری که می توان به جای قلم داتینگ از آنها استفاده کرد به شرح ذیل است ؛
- قلم های سیلیکونی
- قلم موهای هنری در سایزهای مختلف و گروه های مختلف
- ته مداد یا خودکار
- گوش پاک کن
- ته قلم مو
این نکته را همیشه مدنظر داشته باشید که غالبا اینگونه است که هر چه ابزار با کیفیت تری استفاده کنید نتیجه بهتری می گیرید. ولی مهارت و تجربه شما می تواند با هر ابزار و وسیله ای یک اثر هنری زیبا خلق کند. شما می توانید قلم مو مورد نظر خود را جهت یادگیری و تمرین از سایت پارس آرت یا دیجی کالا تهیه کنید.
پیشنهاد انتخاب رنگ
بهترین رنگی که برای نقطه کوبی به شما پیشنهاد می کنم رنگ های اکریلیک است.چرا که به دلیل شفافیت و انسجام بین پیگمنت ها نتیجه بهتری به شما ارائه می دهد.همچنین وجود مدیوم های مختلفی که برای رنگ های اکریلیک در بازار موجود است، این تکنیک را برای نقطه کوبی برجسته کرده است.
یک نکته مهم و یک تجربه از نقطه کوبی
بر حسب تجربه بدترین وسیله برای اجرای نقطه کوبی استفاده از قلم مو و خمیر دورگیر (اجرای نقطه گذاری) است. چرا که هر چقدر هم مهارت بالایی داشته باشید، باز هم بافت نهایی کار از انسجام و تراکم خوبی برخوردار نیست. برای همین بهترین پیشنهاد ما استفاده از قلم های داتینگ و بعد سیلیکونی است. درک این تجربه علاوه بر این که در کار هنرمندانی که از این وسایل استفاده می‌کنند، کاملا مشهود است. در دوره آموزشی نطقه کوبی، در فصل کار با وسایل کاملا آموزش داده شده است و هنرجو در انتها کاملا بر کاربردها و نتایج هر ابزار مسلط می شود.
یک اشتباه رایج و پر تکرار
در اجرای نقطه کوبی همه خطوط با هر ارزش خطی فقط به‌صورت نقطه گذاری نشان داده می‌شوند. یعنی حتی اگر شما می‌خواهید حجم و پرسپکتیو را نیز با نقطه گذاری نشان دهید، فقط از نقطه‌ها استفاده می‌کنید. اشتباه رایج و پرتکرار زمانی است که از انواع لاینر ها که عموماً با اسم ویترای (که نام یک برند است) در طرحتان استفاده می‌کنید، دیگر نمی‌توان به آن صرفاً نقطه کوبی گفت. در واقع استفاده از لاینرها یا دورگیر ها روش‌های تلفیقی هستند که برای زیبایی کار مورد استفاده قرار می‌گیرند. همانگونه که از اسم لاینرها مشخص است لاینر یا خمیر دورگیر ابزاریست که برای کشیدن خط‌های برجسته استفاده می‌شوند.البته ذکر این نکته ضروریست که استفاده از لاینر و خمیر دوگیر ها در کار هیچ مانع و محدودیتی ندارد. همانطور که دنیای هنر هیچ محدودیتی ندارد.غالباً هنرمندانی که از این روش در طراحی‌های خود استفاده می‌کنند رد پای خود را در طرح به جا می‌گذارند. همان امضای شخصی و برند شخصی…
سخن پایانی
امیدوارم با مطالعه این مطلب درک خوبی از دنیای هنر نقطه کوبی، ابزار و وسایل و جایگاه این هنر پیدا کرده باشید.
ممنون از همراهی شما با ماندالاگون
هر زمان سوالی در مورد آموزش ها داشتید می توانید از طریق چت واتس آپ با ما در ارتباط باشید.
جهت مشاهده ویدئوهای ما روی کلمه آپارات کلیک کنید.